Methotrexaat


Methotrexaat

Jaarlijks laat ik een bloedonderzoek doen,
dat hier hoort bij een algemene gezondheidscontrole.
Iedere keer blijkt mijn reumafactor extreem hoog.
Artritis werd al zeventien jaar geleden bij mij geconstateerd.
Maar daar heb ik al zeker veertien jaar weinig last meer van.
Mijn huisarts blijft echter de hoge reumafactor vreemd vinden
en zei mij, 
mij toch eens opnieuw door een reumatoloog
te laten onderzoeken.

Ik stap een enorme grote wachtkamer binnen.
Het is druk.
Er staat een rij patiënten 
voor het ouderwetse loketje waar je je moet melden.
Ik had een afspraak op een zeer vroeg tijdstip,
maar had best veel later kunnen komen.


Eindelijk wordt ik geroepen door een assistente,
en moest ergens gaan zitten om bloed te prikken.
Als ik plaats neem versta ik de assistente niet direct.
Ze antwoordt ongeduldig en korzelig.
Ik zeg dat ik haar onbeleefd vind.
Ze klapt dicht en neemt nors bloed van mij af.
Daarna moet ik wéér wachten in de wachtkamer.

Eindelijk mag ik naar de spreekkamer van de reumatoloog.
Hij is er niet.
Ik zit bijna een kwartier in zijn spreekkamer om me heen te kijken,
maar dan gaat toch de deur open. 
Er verschijnt een man met mooi gekapt wit golvend haar.
Hij draagt een onberispelijk modieus pak
en ruikt sterk naar aftershave.

Ik heb het over mijn artritis van vroeger.
Midden in mijn verhaal gaat de telefoon.
Hij neemt zonder excuus op en begint te praten met de beller.
Onderwijl pakt hij mijn hand en voelt er een beetje aan
of die misschien gezwollen zou zijn.

Als het telefoongesprek afgelopen is zegt hij verder weinig,
en schrijft zwijgend een recept voor.
Dat was het dus.
Ik had zeker twee uur op hem gewacht.
Maar de sessie duurde niet langer dan zeven minuten.
Inclusief telefoongesprek.

Thuis keek ik wat hij mij eigenlijk had voorgeschreven,
maar ik kon het niet goed lezen.
Bij de apotheek bleek het om wierook te gaan.
Wierook? 
‘Ja, dat is tegen ontstekingen en pijn’, zei de apothekers-assistente.


Ik vond het best grappig om wierook te gaan slikken 
maar pijn en ontstekingen had ik niet.
Bovendien kostte een doosje met wierookpilletjes vijfentwintig euro.
De verzekering vergoedde dat niet.
Ik weigerde het middel.

Wierook komt van de Boswellia boom.
In de stam van deze boom zit hars 
dat vroeger voor zeer veel geneeskundige doeleinden werd gebruikt.
Tegenwoordig wordt het middel beschouwd als kwakzalverij.

Een week later ging ik naar mijn huisarts
en vertelde lachend over de wierook.
Maar mijn huisarts lachte niet helemaal mee,
want er kwam net een email binnen 
van de reumatoloog met het verzoek, 
om mij direct het middel methotrexaat voor te schrijven
want hij had zojuist de uitslag van het bloedonderzoek gezien.

Mijn arts legde mij braaf uit dat dit middel 
wel enige bijwerkingen had en dat ik daarom 
om de zoveel tijd mijn leverwaarden moest laten nakijken.
Ook bijwerkingen als pijnlijke zweren in de mond,
nierfalen of andere huidafwijkingen 
zouden zelfs voorkomen bij lage doseringen.
Het wordt in hogere dosis gegeven aan kankerpatiënten,
maar het zou dus ook werkzaam zijn tegen reumatoïde artritis.
Het onderdrukt het overactieve afweersysteem
wat zo kenmerkend is voor een auto-immuunziekte.

‘ik wil geen methotrexaat tegen artritis 
als ik daar geen last meer van heb’ zei ik.
Mijn arts kent mij goed en glimlacht.
Ik zag dat hij het met mij eens was.

Zomaar methotrexaat voorschrijven,
zonder enig persoonlijk onderzoek 
vind ik onverantwoordelijk!

Henderika.







Fosamax

Fosamax is een bekend middel tegen osteoporose.
Het is een merknaam voor een bisfosfonaat.
Men neemt aan dat bisfosfonaten bot kunnen aanmaken
dat is verdwenen door slijtage of een andere oorzaak.

Er werd bij mij ooit artritis vastgesteld door een reumatoloog in Leeuwarden.
Zij wilde direct beginnen met Salazopyrine. 
Dat is een vrij oud middel tegen o.a. gewrichtsontstekingen, zoals bij artritis.
Men zou pas na een paar maanden slikken verbetering merken.

Op zich vond ik zoiets al bijzonder demoraliserend.
Bovendien bleek uit een onderzoek 
dat ik nog helemaal geen ontstekingen had.
Wel pijn aan handen en voeten en een flink verhoogd reumafactor.
Het idee was en is nog steeds, 
dat men niet vroeg genoeg kan beginnen 
met dit soort middelen.
Men denkt op die manier de artritis 
de kop in te kunnen drukken.

Daarbij leek het haar goed om naast de Salazopyrine 
Fosamax te gaan slikken tegen osteoporose.
Want artritis tast natuurlijk vooral het bot aan.
Dat ik al aan osteoporose zou lijden 
was te zien op een paar foto’s,
die waren gemaakt van mijn schouders, handen en voeten.
Ik zag inderdaad een hapje uit het bot van mijn kleine teen,
alsof daar een muisje aan had geknabbeld.
Ook de kop van mijn linkerarm
had meer de vorm van een aardappel dan een ronde vorm.
Van beide had ik overigens geen last.

Thuis las ik de bijsluiter van het middel Fosamax
dat ik voor onbepaalde tijd moest slikken.
Daarop was veel te lezen.
Zo las ik dat je er aandoeningen van kon krijgen
die behoorlijk ernstig leken.
Met name ontstekingen in de slokdarm.

Ik ging te rade bij mijn vader, 
die toen nog leefde en apotheker was.
Hij schudde meteen zijn hoofd.
‘Niet doen’,  zei hij.
‘Het is erg slecht voor je slokdarm.'
Okee, dat was dus duidelijk.
Maar ja, die aardappel-schouder en die kleine teen?
En, vroeg ik me af, hàd ik eigenlijk wel osteoporose? 
Want er was geen botscan gemaakt.
Wel een röntgenfoto.
Ik besloot voorlopig maar even niets te doen.

Tien jaar later verhuisde ik naar Oostenrijk.
Daar werd wel een botscan gemaakt.
De aanleiding daartoe ben ik vergeten.
Wat bleek? Niets aan de hand.
Geen osteoporose.
Wel viel het woordje osteopenie.
Dat lijkt op osteoporose, maar dat is het nog net niet.
Direct werden mij dringend 
maandelijkse injecties aangeraden.
‘Wat zit er in zo’n injectie’, vroeg ik mijn huisarts.
En jawel……een bisfosfonaat.
Hetzelfde dus als vroeger, maar nu in een modern jasje
en zogenaamd minder belastend.

‘Ha, weer een bisfosfonaat?' vroeg ik.
‘Nee, dat wil ik beslist niet.'
En ik legde haar uit waarom niet.


want later kwam dit in het nieuws....kaakbotnecrose.

Gynaecoloog


Mijn gynaecoloog

Eindelijk heb ik een gynaecoloog waar ik blij mee ben: 
een vrouwelijke.
Ze is respectvol en lijkt solidair met haar patiënten.
In haar wachtkamer staan een paar gemakkelijke fauteuils,
een automaat met bronwater 
en een tafeltje met een paar mooie en recente tijdschriften.
De radio staat meestal zacht aan.
Ze komt je persoonlijk ophalen uit de wachtkamer 

Nu rijzen er diverse vragen bij mij over mannelijke gynaecologen.
ten eerste :
Wat bezielt een man om zich te gaan specialiseren 
in het vrouwelijke geslachtsorgaan?
Het lijkt mij nogal bizar om tijdens je studietijd 
en verder je hele leven daar op in te zoomen.

Inwendig gynaecologisch onderzoek uitgevoerd door een man
vind ik absurd en middeleeuws.


Hoe gaat hij daar eigenlijk mee om?
Hoe verenigt hij als gynaecoloog het dagelijks kijken in diverse vagina’s 
met de vagina van zijn vrouw bijvoorbeeld?
Kan hij privé en werk in dit opzicht wel goed scheiden?

Volgende vraag die bij mij opkomt:
Hoe heeft hij dergelijk onderzoek geoefend?
Doen studenten dat bij elkaar?
Is dat geen probleem ?
Of gaat dit gepaard met veel gelach en gegiechel?

Vrouwen die vaginaal onderzocht moeten worden
hoef ik niets te vertellen.
De meesten vinden het verschrikkelijk.
Ze houden zich flink en zeggen: 
Ik sluit op zo’n moment m’n gevoel af.
Dat is inderdaad de enige manier.
Als zo’n onderzoek gedaan wordt door een vrouwelijke gynaecoloog
dan is dit geestelijk minder belastend, vind ik.

Daarom:
Gynaecologie zou verboden moeten worden voor mannen.
Het komt niet zelden voor dat mannelijke gynaecologen 
patiënten seksueel misbruiken.
Dat staat regelmatig te lezen in kranten.
Bovendien heb ik dit zelf meegemaakt.

Natuurlijk geldt ongeveer hetzelfde voor vrouwelijke urologen.
Wat waren haar drijfveren om dit vak te gaan studeren? 
Ook voor mannen lijkt het me nogal genant 
onderzocht te worden door vrouwelijke urologen.
Volgens mij ben je toch liever onder ‘ons’.

Het wachten is op een wat minder schaamtevol onderzoek.
Eentje die meer bij deze tijd past.

Henderika